Historya narodu polskiego przez Adama naruszewicza, 3–4 tomaiNakł. Wydawn. Biblioteki Polskiej, 1860 |
Kiti leidimai - Peržiūrėti viską
Historya narodu polskiego przez Adama naruszewicza, 5–6 tomai Adam Naruszewicz Visos knygos peržiūra - 1860 |
Historya narodu polskiego przez Adama naruszewicza, 1–2 tomai Adam Naruszewicz Visos knygos peržiūra - 1859 |
Pagrindiniai terminai ir frazės
anno Atoli Barnima Baszko bądź Beli IV biskupa biskupstwa Bogufał Bogufał na karcie Bolesława córka czyli Daniel dawniej Długosz na karcie Dogielu na karcie ducis Dusburg na karcie Gedymin Halicza Henryk historyi Innocentego Innocentego IV Jadźwingowie Jana Kadłubek na karcie Kazimierza kładnie Kojałowicz Konrad Kromer król króla Krzy Krzyżacy Krzyżakami Krzyżakom Krzyżaków ksią książąt książę książęcia książęciem książęta książętami księstwo Kujaw Leszek Leszka List Litwa lubo Łokietek Łokietka mając Mazowsza Mendoga Mestwina miał Mieczysława Mścisław nakoniec nazywa niego niżeli Obacz wyżej około Ottona papieża pogaństwo Polacy Poloniae Polszcze Pomeraniae Pomeranii ponieważ potem powiada prócz prze przeciwko Przemysława przywilej quae quam quod rokiem Rusi Rusini Rusinów Sambora Stryjkowski swoich swoje swojego syna Szląska śmierci świadczy Świętopełka Tatarów Tatarzy tegoż tenże terrae tomie tymże uczynił umarł Wacława Warcisława według widzieć wkrótce Władysław wojsko Wszakże zamek zamku ziemi zkąd Żona życia
Populiarios ištraukos
309 psl. - Przedsięwzięli nakoniec zaradzić tym wnętrznym i zewnętrznym szwankom dwaj wielcy książęta, Przemysław z Łokietkiem, łącząc w jedno rozszarpane ojczyzny członki, a złączone, duchem jedności, prawa, sprawiedliwości i nauk ożywiając. Dopomógł im do tego przekonany doświadczeniem naród, że bez posłuszeństwa prawom, bez związku członków z głową, najpotężniejsze mocarstwa giną.
37 psl. - Sprawiedliwy, pragnąc znieść zagęszczone nadużycia i zdzierstwa, zapewnić od grabieży pośmiertną własność duchowną, tudzież zabezpicczyć włościan od ucisków możnej szlachty, nakazał do Łęczycy zjazd powszechny 1180 r. „Była to pie'rwsza epocha sejmów naszych prawodawczych, a razem wolności stanu rycerskiego. Duchowieństwo, jako w owym czasie samo tylko piśmienne, a pierwsze w radzie monarchów z powołania iz nauki miejsce trzymające, przodkowało temu zjazdowi. Wezwany...
244 psl. - Badacze natury i jej tajemnic, twórczą ręką na użytki ludzkie sporządzanych, przypisują to zorzy północuej, której się dzicz lekkowierna ulękła, jako wpływów na ziemny okrąg nadpowietrznych nieświadoma ; a opatrzność też na prośby sługi swojego zrządzić mogła, że ten przyrodzenia skutek niewinny z siebie i nieszkodliwy, stał się płochych a okrutnych umysłów kaźnią i rozgromem.
188 psl. - ... ziemię chełmińską, obowiązali się wiernie i dzielnie pogaństwo gromić, a po ich zgromieniu rzeczoną ziemię wrócić, inne zaś jakiekolwiek w Prusiech nabytki, za zdaniem ludzi poczciwych, między sobą a książęciem lub jego następcami, równo dzielić. Obiecali także Krzyżacy żadnego Polakom gwałtu i krzywdy nie czynić, nieprzyjaciół onych do siebie nie przyjmować, ani im pomocy dawać; na każde też Polaków zawołanie, onych przeciwko barbarzyńcom i poganom posiłkować....
378 psl. - Upominał go do sprawiedliwego i łaskawego z poddanemi postępowania; do pilnej straży państwa, do odzyskania dawnych onego granic, przez Niemce, Czechy i Krzyżaki zabranych, a do naśladowania siebie męstwem i stałością w przywodzic walecznemu rycerstwu.
294 psl. - Historia narodu polskiego. VII, s. 107. • pełne dla kmieci i innego gminu uciążliwych podatków i służby dworom książęcym, od której nawet dobra szlacheckie nie były wolne, odrażało cudzoziemców od Polski. Kasztelani i starostowie, siedzący po zamkach książęcych, często ostatnim sposobem okoliczne sobie powiaty ciemiężyli przez zdzierstwa i egzekucje zwyczajów dawnych".
339 psl. - ... nadwerężony zamek, wznoszą miasto, opasują mocnemi mury i około 1324 r. obdarzają przywilejem erekcyjnym. „Bolały mocno tych mnichów świeżo zawarte między Władys. Łokietkiem a Litwą i książętami Pomeranii traktaty; starali się przeto ze strony swojej wciągnąć do ligi książąt Mazow. Zjechawszy się więc Werner de Orsele Mistrz najwyższy do Brodnicy, na początku stycznia 1326 r. z Wacławem i Ziemowitem, takie uczynił postanowienie: że obie strony obowiązują się...
187 psl. - ... nikomu dóbr sobie ustąpionych lennym prawem, bez konsensu biskupa: a ci wszyscy, którzy od nich te ziemie trzymać będą, mieli wojować swoim kosztem pogaństwo i one biskupstwu podbijać. Podczas wojen z niewiernymi, chorągiew biskupia ma poprzedzać chorągwie mnisze; a gdziebykolwiek bis. do ich dóbr przyjechał, mają go przyjmować jako pasterza i pana swojego, dostarczając wszelkich potrzeb. W przypadku niedotrzymania tych obowiązków, od wszystkiego tego Krzyżacy odpadać powinni...
284 psl. - Zeloviensis) videlicet et Rutheniensis ecclesiae, consistentes in regno praedicto, totaliter sunt deletae; quibus Castro et regno ad manus dictorum infidelium taliter devolutis, dicti pagani a locis confinium repulsis fidelibus, magnam partem dictarum provinciarum, tunc fidelium multitudinem populosam, in solitudinem redegerunt, eisdem fidelibus partim peremtis gladio partim eorundem paganorum miserabili jugo suppositis perpetuo servitutis» 2 ). Karamsin citirt in einer Aum.