Starożytna Polska, pod wzgle̜dem historycznym, jeograficznym i statystycznym opisana, 1 tomas

Priekinis viršelis
Nakładem S. Orgelbranda, 1843
 

Kiti leidimai - Peržiūrėti viską

Pagrindiniai terminai ir frazės

Populiarios ištraukos

607 psl. - A gdyć za szkutę w zad ucieką góry, Oglądasz świetne jako płomień mury, Miasto jak z rąbka wywinął osobne, Na wszem ozdobne. Toruń budowny i bogaty w cnotę, Tam szczyrych mieszczan oglądasz ochotę, Tam pokój, tam wstyd, tam płuży uczciwość I sprawiedliwość.
592 psl. - ... S., dnia 6 sierpnia i 18 października, wiecznemi czasy nadajemy, wyznaczamy i postanawiamy i td Aby te jarmarki w niedziele lub święta uroczyste nieodprawowały się,ale nazajutrz, ostrzegamy" — Z obszernego rynku wnosić można, iż drewniane miasteczko to, było niegdyś nierównie ludniejsze i rozleglejsze; a że każdy rynkowy dom miał wyniosły murowany fronton, przyznano przeto miejscu temu w żartobliwym sposobie, jedyny w całym kraju zaszczyt: że w Kiernozi przed każdym domem...
464 psl. - Wiadomości Warszawskie" z r. 1766 tak o tym informują: Z rozkazu JKMości na Bielanach był bal tak wspaniały, jakiego tu nie pamiętają. Wschody od Wisły na górę i różne bramy, teatra i machiny nowo wystawione, rzęsistym ogniem i piękną inwencją iluminowane, przedziwny okazywały widok. Dodał wesołości fajerwerk pięknie zapalony. Nie tylko dla państwa, ale i dla pospólstwa wszystkiego hojnie dodawano. Dla chłopów też rozrywki i praemia były wyznaczone.
653 psl. - Przeto pamiętne dawają tu braci Dawni flisowie niedaleko gaci, Żeby pomnieli, gdzie do Gdańska droga, Gdzie do Olbiąga. Żebyś dał pokój w prawo rzece owej, A żebyś w lewo trzymał się królowej; Jesli też wolisz pannę, płyńże za nią, Puściwszy panią.
398 psl. - Domki szczupłe, tych niewiele, A zaś kościół przy kościele. Zamiast miejsca, gdzie gospoda, Dom Piłata, dom Heroda, Kaifaszowe piwniczki, Porozrzucane kapliczki, Miejsce Piotrowej ucieczki, Most przez Cedron, a bez rzeczki; Zgoła wszystko niezamożnie, Pusto, głodno, lecz pobożnie. Rozwalone przez połowę, O miasto wielkopiątkowe! Życzę ci jak najgoręcej: Mniej kapliczek, a karczm więcej.
425 psl. - Na końcu miasta, spuszczając się ku Wiśle, odkrywa się piękny długi most z potężnych balów, ma on 1600 zwyczajnych kroków długości. Zaczął go król Zygmunt August, skończyła i umocniła siostra jego królowa Anna22. A cytowany już Fryzyjczyk Werdum zapisał: „Polski most, niemiecki post, włoskie nabożeństwo — wszystko to błazeństwo"23. Jak podaje Jan S. Bystroń24, ten wspaniały...
696 psl. - Dwa bracia z siostrą w drogę się wybrali, Z Litwy Niemen, Bug z Wołynia zuchwały, I Narew bystra, jako siostra starsza, Przyszła z Podlasza. Wziąwszy przymierze, bez gniewu i trwogi, Zażyła sobie przyjacielskiej drogi W małym orszaku, co więc nie nowina, Zgodna rodzina. Potem lepszego bytu chcieli użyć, Zachciało się im u królowej służyć, Co do niej płyną...
424 psl. - Stoi Warszawa w pięknym położeniu, na ciągnącym się wzgórku. Rzeka Wisła płynie u spodu, myjąc mury miasta, mętną gliniastą wodą oblane; za Wisłą wesołe odkrywają się pola i smugi. Za starą Warszawą stoją wokoło obszerne przedmieścia, dość piękne, lecz niezmiernie błotniste; między tymi Nowe Miasto, większe jak obwód starej Warszawy, lecz w tej ostatniej wszystkie domy są murowane, otaczają...
321 psl. - Dogadza matka, cbocia starsza, córze, W bystrym uporze. Temże też uściem ujrzysz, ano góry Haniebne z garnców niosą wodne fory, Które prowadzą z Bydgości zdunowie, Jak obrzymowie, Gdy całkiem nieśli z gruntu wyważone Skały tessalskie, które ułożone Jedna na drugą, do niebieskich progów Sięgały bogów. Pełznińską kępkę i Kozielski ostrów, Potem Kokocki i Krosnkowski miń zdrów; Chełmno, stary port pruski, ujrzysz przez gaj, W prawo je puszczaj. Imo Chełmieński ostrów...
425 psl. - Wisła płynie u spodu, myjąc mury miasta, mętną gliniastą wodą oblane, za Wisłą wesołe odkrywają się pola i smugi. Za Starą Warszawą stoją wokoło obszerne przedmieścia, dość piękne, lecz niezmiernie błotniste, między tymi Nowe Miasto większe jak obwód Starej Warszawy, lecz w tej ostatniej wszystkie domy są murowane, otaczają ją dwa mury naokoło, mniejszy i większy, z niewielkimi basztami. Nowe Miasto jest prawie całe drewniane.

Bibliografinė informacija